- Dag Duifje.- Dag Bennemans, wat zit je te turen?
- Ik ben een nieuw onderdeel van de grammatica aan het bedenken.
- Jij hebt de grammatica toch helemaal niet meer nodig?
- Nee, natuurlijk niet.
- Wat lees je dezer dagen?
- Het gouden kalf van Ilf & Petrov.
- Dat klinkt bijbels, maar dat zal het vast niet zijn.
- Nee. Het is een prachtig boek uit 1930, tegen de achtergrond van de opbouw van het socialisme in de Sovjet Unie. Je mocht het van me lenen, maar je bent al gestorven. Dus.
- Jammer, ja.
- Ik weet al wat dat nieuwe onderdeel van de grammatica is: het medelijdend voorwerp!
- Leg uit, Bennemans.
- Een lijdend voorwerp is, zoals bekend, een zaak of persoon die iets ondergaat. Jan vermoordt Piet. In die zin is Piet het lijdend voorwerp. Duidelijk?
- Ja, meester.
- Dan nu even goed opletten. Neem nu deze zin: Jan vermoordt Piet en verkracht Piets vrouw Marietje. Hier zijn zowel Piet als Piets vrouw Marietje lijdende voorwerpen. Ook duidelijk?
- Ja.
- Maar nu deze zin, die zo lijkt te zijn weggelopen uit een Nederlands filmscenario: Jan vermoordt Piet en kijkt daarbij Piets vrouw Marietje strak in de ogen. Of neem een zin als deze: Jan vermoordt Piet en sist tegen Piets vrouw Marietje: ‘Nu hoef je helemaal niet meer te scheiden!’ Hier is Piets vrouw Marietje geen lijdend voorwerp meer, maar een medelijdend voorwerp. Ik heb gezegd. Vragen?
- Nee hoor, meester! Wat voor muziek heeft u uitgezocht?
- Een simpel stukje van Orlando di Lasso.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten